Pored toga što se smatra jednim od najvelelepnijih Svetinja na Fruškoj Gori, manastir Šišatovac se od drugih manastira u ovom području izdvaja i po tome što se tačno zna kada je nastao i ko ga je podigao.
A pre tri godine je i zvanično završena obnova najvećeg manastira na srpskoj Svetoj Gori, kako se često naziva Fruška Gora.
Istorija manastira Šišatovac na Fruškoj Gori
Istorija manastira Šišatovac beleži da je ova Svetinja prvobitno bila posvećena Svetom Nikoli, te da je često manastir Šišatovac na Fruškoj Gori nazivan i Remetski manastir ili Remetica, jer se nalazi na samom izvoru istoimenog potoka.
Poznato je da su manastir Šišatovac na Fruškoj Gori sagradili monasi manastira Žiča, koji su došli u ovaj manastir bežeći od turske vojske i njihovog zuluma. Na čelu monaha je bio Otac Teofan, odnosno Teofil. Istorija manastira beleži podatak da su monasi porušili prvobitnu crkvu posvećenu Svetom Nikoli i na njenom mestu 1520. godine podigli crkvu koja je posvećena Rođenju Presvete Bogorodice. Od druge polovine 16. veka ova Svetinja dobija današnji naziv.
Mošti Svetog Stefana Šiljanovića su prenete u manastir 1543. godine, u kome su ostale sve do 1942. godine. Poznat je podatak da je 1760. godine Vićentije Popović, tadašnji vršački episkop dao novac da se izradi bogato ukrašen kivot od metala u kome će se čuvati mošti ovog Sveca.
Današnja crkva je sagrađena u periodu između 1758. i 1778. godine, a pored novčanih sredstava Vićentija Popovića, gradnju crkve su pomogli i mnogi drugi viđeniji ljudi toga doba.
Polovinom 19. veka manastirski konaci su delimično oštećeni u požaru, ali su ubrzo obnovljeni.
Nažalost i manastir Šišatovac na Fruškoj Gori kao i mnogi drugi srpski manastiri je puno puta stradao, a najviše od strane ustaških boraca tokom Drugog svetskog rata. Istorija manastira beleži i podatak o stradanju Svetinje u doba komunista, koji su čak raznosili materijal kako bi gradili svinjac.
Danas je manastir Šišatovac na Fruškoj Gori obnovljen i sa njega se ponovo čuju zvona, a manastirsko bratstvo čini sve da ova Svetinja i dalje živi. Liturgije se obavljaju redovno, a česta su i krštenja i venčanja u ovoj Svetinji.
Ikone i freske
Nova crkva kakvom je danas vidimo je živopisana 1793. godine. Freske je načinio ikonopisac Grigorije Davidović Obšić, koji je bio rodom iz Čalme. Pored toga što je načinio freske, on je oslikao i ikonostas 1794. godine, kako beleži istorija manastira Šišatovac na Fruškoj Gori. Uz to, nakon samo godinu dana je u glavnoj manastirskoj crkvi oslikao i lik arhimandrita Vićentija Popovića.
Ikone u okviru ikonostasa su jedna od zanimljivosti koje se vezuju za manastir Šišatovac na Fruškoj Gori, zato što su uglavnom sve bile oslikane na gipsanoj podlozi, ali danas su od celokupnog ikonostasa jedino očuvane carske dveri na kojima je prikazana scena Blagovesti.
Arhitektura manastira Šišatovac na Fruškoj Gori
Sadašnja glavna crkva manastira Šišatovac je sagrađena u periodu od 1758. do 1778. godine. Sagradio je tadašnji arhimandrit ovog manastira, Vićentije Popović i to na temeljima nekadašnje dvokupolne crkve, koja je ovom prilikom porušena.
Arhitektura same građevine nije toliko zanimljiva koliko njena veličina, pe se upravo iz tog razloga manastir Šišatovac na Fruškoj Gori svrstava u najmonumentalnije i najveće Svetinje u ovom području.
U osnovi, arhitektura manastira ima gotovo sve karakteristike perioda baroka, a 9 prozora je izrađeno u stilu gotike, pa se upravo zbog ove kombinacije manastir Šišatovac na Fruškoj Gori smatra jedinstvenim.
Kapela koja je posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu je takoće sagrađena u baroknom stilu arhitekture i to 1750. godine.
Zanimljivosti
Kada se pomene manastir Šišatovac na Fruškoj Gori najčešće se pominje i ime najvećeg srpskog naučnika. Istorija manastira je zabeležila podatak da je Nikola Tesla boravio upravo u ovom manastiru. Poznato je da je Nikola Tesla u mladosti bolovao od kolere, a upravo u ovom manastiru je boravio tokom lečenja i oporavka. Baš iz tog razloga, fondacija ” Nikola Tesla ” iz Filadelfije je nedavno pokrenula ideju da se u porti manastira Šišatovac na Fruškoj Gori podigne replika rodne kuće Nikole Tesle u Smiljanu, u Lici, kako bi se sačuvao spomen na njegov boravak u manastiru Šišatovac.
Uz zanimljivosti vezane za Teslu često se pominje i arhimandrit Petronije Trbojević, koji je bio sestrić Nikole Tesle, odnosno sin njegove sestre Angeline. Arhimandrit Petronije je bio doktor bogoslovije i prava, a sahranjen je upravo u ovoj Svetinji.
Kada su u pitanju zanimljivosti vezane za manastir Šišatovac na Fruškoj Gori ne može se ne pomenuti i Stefan Štiljanović, čije su mošti čuvane upravo u ovom manastiru. Poznato je da je Stefan Šiljanović bio knez iz roda Paštrovića u Crnoj Gori, te da se krajem 15. veka istakao u borbama protiv turske vojske, ali i u borbama na strani Habzburške monarhije. Ostalo je zabeleženo da je bio izuzetni hrabar, te da je čak uspeo da zadivi svojom hrabrošću i samog turskog sultana.
Mošti Stefana Štiljanovića su donete u manastir Šišatovac na Fruškoj Gori iz mesta Šikloša u susednoj Mađarskoj i tu su čuvane sve do 1942. godine, kada je profesor Radoslav M. Grujić, uz pomoć majora Vermahta, doktora Rajsvica uspeo da ih spasi od ustaških boraca. Tom prilikom su spašene i mošti cara Uroša iz manastira Jazak, kao i mošti srpskog kneza Lazara iz fruškogorskog manastira Bešenovo. Mošti despota Štiljanovića se od tada čuvaju u beogradskoj Sabornoj crkvi.
Istorija manastira Šišatovac je puna zanimljivosti, pa je gotovo nemoguće pomenuti ih sve. Svakako, ne treba zaboraviti i podatak, koji beleži istorija manastira da je glavni junak romana ” Seobe “, Miloša Crnjanskog, Vuk Isakovič 1742. godine dao novčani prilog zahvaljujući kome je izgrađen četvorosprtani zvonik manastira Šišatovac na Fruškoj Gori.
Takođe, zabeležen je i podatak da je Vuk Stefanović Karadžić upravo u ovom manastiru zabeležio neke od najlepših narodnih pesama koje je čuo od slepog guslara Filipa Višnjića. Početkom 19. veka arhimandrit manastira je bio Lukijan Mušicki, a često se upravo period njegovog boravka u ovoj Svetinji navodi kao najsvetliji u istoriji manastira.
Kontakt
Zvanična adresa na kojoj se nalazi manastir Šišatovac glasi : Manastir Šišatovac, 22 207 Ležimir. Ukoliko su vam potrebne bilo kakve informacije, te želite da stupite u kontakt sa bratstvom ovog manastira, to možete učiniti na broj telefona manastira 022 663 530.
Nastojatelj manastira je jeromonah Andrej Nenić, a pre njega je na čelu ove Svetinje bio iguman Otac Fotije.
Lokacija i Google mapa
Smešten je na južnim padinama Fruške Gore, a njegova lokacija je vrlo lako uočljiva. Zapravo, nije sama lokacija uočljiva, već monumentalna građevina glavne manastirske crkve.
Gotovo je sigurno da vam mapa puta neće biti potrebna, jer je manastir Šišatovac na Fruškoj Gori izuzetno lako uočljiv. U njegovoj neposrednoj blizini se nalazi i čuveni manastir Petkovica, odnosno manastir Sveta Petka.
Najlakše je da do manastira Šišatovac na Fruškoj Gori stignete iz pravca Sremske Mitrovice, preko sela Ležimira. Takođe, moguće je doći iz pravca Novog Sada, a preko Iriškog venca, za koji vam takođe gotovo sigurno neće biti potrebna mapa puta, jer su svi putokazi vrlo precizni i vidljivi.
